Gezondheidsrisico’s
Wat doet asbest met je gezondheid?
Indien je eenmalig of zeer beperkt met asbestvezels in aanraking bent gekomen, bestaat er nauwelijks een gezondheidsrisico. Heeft iemand echter langdurig aan asbestvezels blootgestaan, dan is dit wel degelijk gevaarlijk. Dit ongeacht het soort asbest. Belangrijk is om te onthouden dat het gaat om de vezels van asbest.
Asbestose
De asbestvezeltjes worden in de longen door bindweefsel omgeven. Dat maakt de longen stijver en minder elastisch. Op zich is asbestose niet dodelijk. De ziekte maakt de patiënt echter veel gevoeliger voor longinfecties en vormt een zware belasting voor het hart. De latentietijd bedraagt 20 jaar. Dat betekent dat na de blootstelling aan asbest, het ongeveer 20 jaar duurt voor asbestose zich openbaart.
Pleurale Plaques
Pleurale plaques zijn fibreuze verdikkingen van het borstvlies die kunnen verkalken. Gewoonlijk zijn ze pijnloos en veroorzaken ze geen beperking van de longfunctie. Ze zijn ook geen voorloper van kanker. Ze worden beschouwd als een teken van een vroegere asbestblootstelling. Ook bij deze aandoening is de latentietijd 20 jaar.
Mesothelioom
Asbest is de belangrijkste oorzaak van mesothelioom, een zeldzame kanker aan het longvlies (pleuraal mesothelioom) of het buikvlies (perithoneaal mesothelioom). De ziekte is heel ernstig; meestal overlijdt de patiënt binnen het jaar na het stellen van de diagnose. In principe kan elke blootstelling aan asbest, hoe klein ook, leiden tot mesothelioom. Hoe groter de blootstelling, hoe groter het risico. De latentietijd bedraagt 25 tot 40 jaar.
Longkanker
Voor longkanker is er geen risicodrempel: zelfs een heel kleine blootstelling is gevaarlijk. Ook hier geldt: hoe groter de blootstelling, hoe groter het risico. Roken en asbest vormen een extra bedreigende combinatie. Voor longkanker bedraagt de latentietijd 20 jaar of meer.
Larynxkanker
Sinds enige tijd wordt ook aanvaard dat kanker van het strottenhoofd (larynxkanker) veroorzaakt kan worden door asbest.
Informatie film Inspectie SZW
JOOST – de risico’s van asbest voor werknemers.
Werknemers in de installatie- en isolatiebranche lopen kans tijdens hun werk in aanraking te komen met de kankerverwekkende stof asbest. In deze film volgen we het leven van monteur Joost, die op een dag tijdens zijn werk ongemerkt schadelijke asbestvezels inademt. De film maakt de gevolgen van blootstelling aan asbest op indringende wijze duidelijk en nodigt de kijker uit bij zichzelf te rade te gaan wat hij of zij kan doen om collega’s van Joost, die dagelijks in een omgeving werken waar asbest kan vrijkomen, te beschermen.
Producteigenschappen
Producteigenschappen van asbest
Naast de negatieve eigenschappen waardoor asbest een slechte invloed kan hebben op de gezondheid, heeft asbest een aantal belangrijke voordelen. Zo is asbest:
- brandwerend
- slijtvast
- isolerend
- eenvoudig te verwerken
- goedkoop
Toepassingen in de praktijk
In vele duizenden producten is in de loop der tijd asbest gebruikt. Die producten zijn toegepast in gebouwen zoals fabrieken, woningen en schuren, maar ook in voertuigen zoals treinen, auto’s en schepen.
Veel voorkomende toepassingen van asbest zijn:
- golfplaten
- dakgoten
- rioolbuizen
- ontluchtingsbuizen
- koord in cv-ketels en gaskachels
- ondervloer van vinyl-vloerbedekking
- plantenbakken
- vensterbanken
- bescherming op staalconstructies
- isolatiemateriaal in oude elektrische apparaten
- remvoeringen en koppelingsplaten
- afscheidingswanden (‘Eternitplaat’) en plafonds
- isolatie rondom cv-ketels en cv-leidingen
- verharding in de wegenbouw
Asbest in uw omgeving?!
Twijfelt u of er bij u in huis of op uw werkplek asbest aanwezig is?
Rontrex Asbest kan voor u inventariseren of dat het geval is.
Mochten wij asbest constateren, dan helpen wij u graag verder met de afhandeling daarvan.
Subsidieregelingen
Subsidieregelen voor het verwijderen van asbestdaken
Op 2 maart 2015 werd een nieuwe maatregel op het gebied van asbest bekend gemaakt: vanaf 2024 zijn asbestdaken in Nederland verboden. We gaan hier graag wat verder in op dat nieuws.
De nieuwe maatregel houdt in dat eigenaren van gebouwen met asbesthoudende dakbedekking deze voor 2024 moeten laten saneren. Het verbod beschermt mens en milieu tegen de gezondheidsrisico’s die blootstelling aan asbest met zich mee kan brengen.
Het verbod beperkt zich tot het asbesthoudend materiaal dat in contact staat met de buitenlucht, bijvoorbeeld in golfplaten en dakleien. Dit materiaal verweert in de buitenlucht, net als andere materialen. Hierdoor kunnen asbestvezels vrijkomen. Het inademen van deze vezels kan schadelijk zijn voor de gezondheid.
Recente branden waarbij asbestdeeltjes in woonwijken terechtkwamen, onderstrepen de noodzaak van een verbod. Het opruimen van die verspreide asbestdeeltjes (na een brand) zorgt voor hoge kosten; deze kosten zijn vele malen hoger dan wanneer gesaneerd wordt onder normale omstandigheden.
Asbest in gebouwen, zoals asbesthoudend dakbeschot of isolatiemateriaal dat onder de dakbedekking zit, wordt niet verboden.
Kan ik subsidie krijgen om asbest te verwijderen?
Als bedrijf kunt u gebruikmaken van 2 fiscale regelingen om asbest te verwijderen. Voor particulieren is er geen subsidie voor asbestverwijdering voor meer informatie wil ik u verwijzen door middel van deze link
Eigenaren van asbestdaken zijn zelf verantwoordelijk voor het verwijderen van asbest. Ruim driekwart van deze asbestdaken is te vinden in de agrarische sector. Deze sector kan nu al een beroep doen op de subsidieregeling ‘Asbest eraf, zonnepanelen erop’, die geldt tot eind oktober 2016.
Aanpassingen van de subsidieregeling
Door originele maatregel is door het Interprovinciaal Overleg inmiddels wat gewijzigd:
- Subsidie is verhoogd van €3,00 naar €4,50 per m² asbest
- Minimum oppervlakte van 400 m² is verlaagd naar 250 m² te saneren asbest dak
- Plaatsing van minimaal 15 kW-piek is verlaagd naar 5 kW-piek zonnepanelen
- Maximale subsidiebedrag per aanvrager is verhoogd van €7.500,00 naar €15.000,00
- De looptijd van de regeling is met een jaar verlengd. Aanvragen kan tot 31 oktober 2016
Subsidie voor niet-agrariërs
Verder kunnen zowel bedrijven als particulieren in aanmerkingen komen voor fiscaal voordeel voor het verwijderen van asbestdaken (en het plaatsen van zonnepanelen) via Milieu Investeringsaftrek (MIA) en de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil).
Per 1 januari 2016 komt er een subsidieregeling voor de nieuwe maatregel. Hiervoor komt minimaal €75 miljoen beschikbaar.
Achtergrond
Het verwijderen van asbest moet zorgvuldig gebeuren. Er geldt een plicht om gebouwen die zijn gebouwd voor 1994 te inventariseren op asbest, voorafgaand aan een verbouwing of sloop. De inventarisatie moet gebeuren door een SC-540 gecertificeerd inventarisatiebureau zoals Rontrex Asbest B.V.
Een vrijblijvende offerte voor een inventarisatie kan opgevraagd worden via onze website.
Asbestvrijstelling voor particulieren
Particulieren hebben voor bepaalde asbesthoudende materialen vrijstellingen. Vrijstelling voor de verplichting van een asbestinven-tarisatie maar ook vrijstelling voor de verplichting om een gecertificeerd asbestverwijderingsbedijf in te schakelen. Het moet dan gaan om de eigen woning of om bijbehorende opstallen die niet bedrijfsmatig worden gebruikt. Deze vrijstelling geldt maar één keer per perceel en alleen voor de volgende zaken:
– max 35 m2 niet verweerde, losliggende of geschroefde asbest platen of stukken platen (niet zijnde dakleien);
– max 35 m2 losliggend asbesthoudende vloerbedekking;
– kleine objecten zoals een bloembak een geiser of een CV ketel van max 130 KW.
Er moet wel een sloopmelding worden gedaan bij de gemeente. Zij bekijken of het valt onder de vrijstelling voor particulieren. Is dat het geval, dan krijgt u van de gemeente een “Mededeling onder Voorschrift’. Hierin staat dat u het asbest zelf mag verwijderen en welke voorwaarden er wel moet worden voldaan. Zoals:
De eigenaar moet de werkzaamheden zelf uitvoeren. Dat betekent: U mag geen bedrijf of ZZP’r inhuren en geen familie of kennissen inschakelen;
De ‘objecten’ moet in z’n geheel worden verwijderd. Zonder deze te verkleinen door te breken, snijden of zagen;
Het asbestafval moet volgens de voorschriften van het Asbestbesluit worden verpakt en worden ingeleverd bij een door de gemeente aangewezen stortplaats.
Er zijn gemeentelijke stortplaatsen die een maximum stellen aan de hoeveelheid die u mag brengen. En soms wordt er geëist dat u de ‘Mededeling onder Voorschrift’ laat zien.
Het verbod beperkt zich tot het asbesthoudend materiaal dat in contact staat met de buitenlucht, bijvoorbeeld in golfplaten en dakleien. Dit materiaal verweert in de buitenlucht, net als andere materialen. Hierdoor kunnen asbestvezels vrijkomen. Het inademen van deze vezels kan schadelijk zijn voor de gezondheid.
Historie
Asbest is de verzameling van materialen die zijn vervaardigd uit vrij in de natuur voorkomende mineralen. Kenmerkend voor deze z.g. silicaten is de opbouw uit microscopisch kleine vezels. Hieronder leest u meer over het gebruik van asbest door de eeuwen heen.
Asbest balsemt farao’s
Al in het oude Egypte werd asbest toegepast. Het werd gebruikt voor het balsemen van de farao’s. Het hoge sterftecijfer van de slaven van de farao werd, gezien de algemene erbarmelijke omstandigheden, niet in verband gebracht met asbest.
Asbest beschermt Romeinen tegen brand
Ook de Romeinen maakten dankbaar gebruik van asbest. Zij maakten er pitten voor hun olielampen van. Hier werd voor het eerst een relatie gelegd tussen de steengroeven waar de asbest gewonnen werd en een verhoogd aantal sterfgevallen. Asbest werd, vanwege de brandwerende eigenschappen, tijdens de Klassieke Oudheid ook veelvuldig gebruikt bij het vervaardigen van textiel en kleding. De benaming ‘Asbestos’ betekent dan ook ‘Onverwoestbaar’.
Gebruik asbest stijgt explosief door Industriële Revolutie
Vanaf ‘De Verlichting’ werd asbest als steeds vaker toegepast. Tijdens de industrialisatie (eind 19e eeuw) steeg het gebruik van asbest explosief. Het was relatief goedkoop, slijtvast, onbrandbaar en had een isolerende werking. Hierdoor werd asbest massaal toegepast in er rondom fabrieken en in de scheepvaart. Asbest werd vanaf toen ook steeds meer in en rondom het huis toegepast.
Fatale gevolgen
Het inademen van, vaak grote hoeveelheden, vrijgekomen asbestvezels had fatale gevolgen voor de gezondheid van de fabrieksarbeiders. Dit werd begin 20ste eeuw echter nog niet erkend. De dood van de Britse textielarbeidsters Nelly Kershaw bracht hier verandering in. De rechtszaak die op haar dood volgde, leidde in Engeland tot de eerste asbestregulering en de officiële erkenning van de ziekte ‘Asbestose’ in 1931.
Asbest na Tweede Wereldoorlog
Tijdens de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog werd asbest weer op grote schaal toegepast. Er moest snel, grootschalig en goedkoop gebouwd worden. Het gebruik van asbest als ‘toeslagstof’ voor vele composietproducten zag men als het ei van Columbus. Zo werd het verwerkt in veel producten. Van cementproducten als golfplaten, gevelpanelen, cementbuizen en bloembakken tot toepassingen in het interieur van ‘moderne mens’ als gladde vloerbekleding en sierbeplating.
Verbod op asbest
Het gebruik van asbest viert hoogtij tot aan de jaren 80 van de vorige eeuw. Vanaf de jaren 70 is de Nederlandse overheid wel bezig met een beleid ter bescherming tegen asbestblootstelling voor werknemers uit de asbestbranche. Vanaf 1977 is dan ook het toepassen van spuitasbest en Crocidoliet verboden en vanaf 1985 is de toepassing van niet-hechtgebonden asbest in het geheel niet meer toegestaan. In oktober 1993 komt er uiteindelijk een algeheel verbod op het verwerken van asbest in de bouw. Het ‘asbestverwijderingsbesluit’.
Dit betekende ook dat er gestart kon worden met het veilig verwijderen van de vele duizenden tonnen asbest die tot dan toe op vele plaatsen toegepast waren.
Bekijk de diensten die Rontrex Asbest aanbiedt om tot een asbestvrije omgeving te komen.
Links
Wet-, regelgeving en milieu
Rijksoverheid.nl
Lees hier meer over het asbestbeleid van de overheid.
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
Bij de Inspectie Leefomgeving en Transport kunt u meer lezen over de wetgeving en hoe u een melding kunt doen.
Informatiepunt Leefomgeving
Op de site van het Informatiepunt Leefomgeving vindt u meer informatie over asbest en het milieu.
Filmpje van Vara Kassa over misstanden in Asbestsanering
In dit filmpje van het Tv-programma Kassa komen diverse deskundigen aan het woord over de misstanden in de asbestsanering. Jaarlijks overlijden er nog 500 mensen aan de gevolgen van asbest, hoewel besmetting in veel gevallen onnodig is.
Filmpje over gezamelijke asbestaanpak – Samen grip op asbest
Toezichthouders van de Inspectie SZW, Milieudienst IJmond, de gemeente Haarlem en de milieupolitie vertellen over hun samenwerking bij de aanpak van malafide asbestsanering.
Subsidieregeling voor verwijdering asbest
Asbest eraf, zonnepanelen erop
Regeling voor agrariërs om subsidie te krijgen voor het verwijderen van asbestdaken en het plaatsen van zonnepanelen
MIA / Vamil
Wilt u uw stal, loods, schuur, kantoor of woonhuis asbestvrij maken en/of zonnepanelen aanschaffen? Het vervangen van asbestdaken is fiscaal voordelig via de MIA en Vamil.
Asbest en gezondheid
Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS)
Meer informatie voor asbestslachtoffers kunt u vinden op de website van het ‘Instituut Asbestslachtoffers.
Asbestslachtoffer Vereniging Nederland (AVN)
Voor meer informatie over asbestziektes, een luisterend oor voor slachtoffers en hun naasten, lotgenotencontact en juridische aspecten.